Qlobal iqlim vəziyyətinə dair son hesabat 2024-cü ilin 175 il əvvəl müşahidələrin başlamasından bəri ən isti il olduğunu, qlobal orta temperaturun sənayedən əvvəlki səviyyədən 1,55 dərəcə Selsi yuxarı qalxdığını təsdiq edir. Qeyd edilir ki, ilk dəfə kritik istiləşmə həddi aşılaraq 1,5 dərəcə Selsidən yuxarı olub. Bu, Paris Sazişinin uzunmüddətli hədəflərini (uzunmüddətli orta göstərici 1,5 dərəcə Selsidən aşağıdır) pozmasa da, emissiyaların azaldılmasına təcili ehtiyac olması barədə ciddi xəbərdarlıqdır.

BMT-nin saytına istinadla xəbər verilir ki, çoxsaylı iqlim göstəricilərində də yeni rekordlar qeydə alınıb. Atmosferdə karbon qazının konsentrasiyası son 800 min ildə ən yüksək həddə çatıb və okeanlar görünməmiş sürətlə istiləşməyə davam edir. Eyni zamanda, buzlaqlar və dəniz buzları sürətlə əriyir və qlobal dəniz səviyyəsinin yüksəlməsinə səbəb olur ki, bu da bütün dünyada sahilyanı ekosistemləri və infrastrukturu təhdid edir. Bundan əlavə, keçən il tropik siklonlar, daşqınlar, quraqlıqlar və digər təhlükələr son 16 ildə qeydə alınan ən yüksək sayda yeni yerdəyişmələrə, ərzaq böhranının pisləşməsinə və böyük iqtisadi itkilərə səbəb olub.

Bu həyəcanverici tendensiyalara baxmayaraq, BMT-nin Baş katibi Antonio Quterreş Paris Sazişinin məqsədlərinin hələ də əldə edilə biləcəyini bildirib və dünya liderlərini böhranın artmasına cavab olaraq səylərini artırmağa çağırıb. O vurğulayıb: “Planetimiz daha çox fəlakət siqnalları verir, amma bu hesabat göstərir ki, qlobal temperaturun uzunmüddətli artımını 1,5 dərəcə Selsi ilə məhdudlaşdırmaq hələ də mümkündür. Liderlər bu il üçün yeni milli iqlim planları ilə öz xalqları və iqtisadiyyatları üçün ucuz, təmiz bərpaolunan enerjinin faydalarını əldə etmək istiqamətində gərəkli addım atmalıdır”.

Ümumdünya Meteorologiya Təşkilatının Baş katibi Seleste Saulo hesabatın nəticələrini insan həyatı, iqtisadiyyatlar və planetin üzləşdiyi ölümcül riskin artan səviyyəsinə ünvanlanan “oyanış zəngi” adlandırıb. O əlavə edib: “ÜMT qərar qəbul edənlərə və ümumilikdə cəmiyyətə ekstremal hava və iqlimə münasibətdə daha davamlı tədbirlər görmək üçün erkən xəbərdarlıq sistemlərini və iqlim xidmətlərini gücləndirmək səylərini artırmağı tövsiyə edir. Biz irəliləyiş əldə edirik, lakin daha sürətli templərlə irəli getməliyik”.