Dünya

“Ukraynada atəşkəs yaxınlaşır, lakin bu hələ qələbə deyil…”





Danışıqlar yeni mərhələyə qədəm qoyur…



…Ukrayna prezidenti Vladimir Zelenski və ABŞ prezidenti Donald Tramp Ağ Evdəki uğursuz görüşdən sonra ilk dəfə Papa Fransiskin dəfn mərasimində 15 dəqiqəlik söhbət ediblər. Hər iki lider söhbəti məhsuldar adlandırıb, Zelenski isə bunu potensial olaraq “tarixi” adlandırıb və “tam və qeyd-şərtsiz atəşkəsə” ümid etdiyini bildirib.

SİA-nın məlumatına görə, “Teleqraf” məqaləsində ABŞ və Ukrayna prezidentləri arasında görüşün mümkün nəticələri və mümkün sülh danışıqlarından nə gözlənildiyi müzakirə olunur.

…Məqalənin müəllifi britaniyalı polkovnik və hərbi ekspert Riçard Kemp yazır ki, tərəflərin bəyanatlarına əsasən, Ukrayna və Rusiya arasında sülh danışıqları yeni mərhələyə qədəm qoyur.

Tramp qeyd edib ki, sazişin əsas bəndlərinin əksəriyyəti artıq razılaşdırılıb və hər iki tərəf prosesi başa çatdırmaq üçün sammit görüşünə hazırdır. Əgər bu, həqiqətən də belədirsə, 2022-ci ildə Rusiyanın işğalı başlayandan bəri sülh hər zaman olduğundan daha yaxın ola bilər.

Sülhün qiyməti: Kiyev üçün çətin kompromislər…

Bununla belə, sülh perspektivi Ukrayna üçün çətin kompromislərlə gəlir.

Danışıqların şərtlərinə Rusiyanın nəzarətində olan ərazilərin itirilməsinin tanınması, Kiyevi mübarizəni davam etdirmək və narahat sülh arasında çətin seçim qarşısında qoyacağı gözlənilir.

Eyni zamanda, Ukrayna rəhbərliyi hərbi əməliyyatları davam etdirmək qərarına gəlsə, Rusiyanın təxribat kampaniyasında üstünlüyü əldə etməsi ehtimalı yüksəkdir. Eyni zamanda, Tramp avropalı müttəfiqləri kimi müharibəyə birbaşa müdaxilə etməyəcək.

…Ukraynalı əsgərlərin döyüş meydanında fövqəladə qəhrəmanlıq göstərməsinə və Kiyevin silah sənayesində, xüsusən də pilotsuz uçuş aparatlarında inkişaf etməsinə baxmayaraq, ölkə əbədi olaraq tək qala bilməz.

Kemp deyib bunu.

Görünür, Rusiya xüsusilə iqtisadi təzyiq və yeni sanksiya təhdidləri fonunda sülh təkliflərini nəzərdən keçirməyə hazırdır.

Putin üçün bu razılaşma onun ölkə daxilində mövqelərini möhkəmləndirən qələbə kimi təqdim oluna bilər. Öz növbəsində, Zelenski üçün bu, siyasi çağırışdır: güzəştləri nəzərdə tutan sazişi qəbul etmək onun ölkə daxilindəki mövqeyinə zərbə vura bilər.

Qərbin real dəstəyi olmadan uzun sürən müharibə isə müstəqil Ukraynanın mövcudluğunu təhdid edir. Beləliklə, sülh danışıqları yeganə real varianta çevrilir, lakin bunun qiyməti yüksək ola bilər.

…Ukraynanın və bütün Qərbin gələcəyi çox qaranlıq görünür. NATO Putinin güman etdiyi kimi, kağız pələngə çevrildi. Alyansın 5-ci maddəsinə baxmayaraq, çətin ki, hərbi bloka daxil olan ölkələr öz oğlanlarını döyüşə, xüsusən də Putinin yenidən zərbə endirəcəyi yer, Şərqi Avropaya göndərməklə müttəfiqlərinə kömək etsinlər.

Ekspert belə qənaətə gəlib…

Əli Babayev