“Böyük Qayıdış prosesi Azərbaycanın müasir tarixində strateji əhəmiyyət daşıyan və siyasi, iqtisadi, sosial baxımdan çoxşaxəli şəkildə planlaşdırılan genişmiqyaslı bir layihədir. Bu proses təkcə məcburi köçkünlərin doğma yurdlarına qayıdışı deyil, eyni zamanda regionun dayanıqlı inkişafını, milli birliyin güclənməsini və post-münaqişə dövründə Cənubi Qafqazda yeni təhlükəsizlik arxitekturasının qurulmasını hədəfləyir”. Bu sözləri SİA-ya açıqlamasında siyasi ekspert Aydın Quliyev deyib.

Onun sözlərinə görə, Azərbaycan dövləti Böyük Qayıdış proqramını mərhələli və sistemli şəkildə həyata keçirir. Əvvəlcə azad olunmuş ərazilərdə mina və partlamamış hərbi sursatların təmizlənməsi həyata keçirildi ki, bu da təhlükəsiz qayıdışın təmin edilməsi baxımından əsas addımlardan biridir: “Paralel olaraq infrastruktur layihələrinə start verildi — yollar, elektrik xətləri, su və qaz təchizatı, telekommunikasiya sistemləri quruldu. “Ağıllı kənd”, “ağıllı şəhər” konsepsiyaları tətbiq olunaraq müasir idarəetmə və yaşayış modelləri yaradıldı. Bu, təkcə fiziki yenidənqurma deyil, həm də strateji baxımdan bölgənin gələcəyinin müasir tələblər əsasında formalaşdırılması deməkdir. Sosial baxımdan da vacib işlər görülür. Qayıdacaq ailələr üçün təlimlər, dəstək proqramları, məşğulluq imkanları yaradılır. Bu, sadəcə əhali köçürməsi deyil, inteqrasiya olunmuş sosial inkişaf modelidir. Dövlətin bu sahədə atdığı hər bir addım məcburi köçkünlərin ləyaqətli şəkildə geri dönməsi və dayanıqlı yaşayışının təmin olunmasına yönəlib. Beynəlxalq müstəvidə də Böyük Qayıdış prosesi Azərbaycanın sülhə və inkişaf modelinə sadiqliyini göstərir. Azad edilmiş ərazilərdə həyata keçirilən bərpa və quruculuq işləri təkcə ölkə daxilində deyil, regionda da sabitlik və əməkdaşlıq üçün yeni imkanlar açır. Bu, həm də Azərbaycanın siyasi iradəsinin və dövlətçilik prinsipinin güclü təzahürüdür.

Nəticə etibarilə, Böyük Qayıdış təkcə humanitar və sosial bir məsələ deyil, həm də geosiyasi əhəmiyyətə malik milli strateji layihədir. Bu proses Azərbaycanın suverenliyi, ərazi bütövlüyü və gələcək inkişaf vizyonunun əsas sütunlarından biri kimi çıxış edir.