“Azərbaycanda “Böyük Qayıdış” proqramı, işğaldan azad edilmiş Qarabağ və Şərqi Zəngəzur bölgələrində məcburi köçkünlərin doğma yurdlarına qayıdışını təmin etmək məqsədilə həyata keçirilən genişmiqyaslı bir layihədir”. Bu sözləri SİA-ya açıqlamasında deputat Naqif Həmzəyev deyib.

Onun sözlərinə görə, bu proses, həm infrastrukturun bərpasını, həm də müasir şəhərsalma və ekoloji balansın yaradılmasını əhatə edir: “Hal-hazırda işğaldan azad edilmiş ərazilərdə 6 şəhər və 8 kənddə məskunlaşma təmin edilib. Zəngilanın Ağalı kəndi, azərbaycanlıların işğaldan azad olduqdan sonra məskunlaşdığı ilk yaşayış yeri olub.

Bölgələrdə ağıllı kəndlər, hava limanları və yolların tikintisi həyata keçirilir. Məsələn, Füzuli və Zəngilan Beynəlxalq Hava Limanları və “Zəfər yolu” kimi tanınan Füzuli–Şuşa avtomobil yolu bu layihələrə daxildir. Bu il Laçın Beynəlxalq Hava Limanının istifadəyə verilməsi gözlənilir.

2024-cü ilin sonuna qədər 30,000-dən çox məcburi köçkünün qayıdışı təmin edilib. 2026-cı ilə qədər isə 140,000-dən çox insanın qayıdışı planlaşdırılır. Azərbaycanın “Böyük Qayıdış” modeli, müharibədən sonrakı dövrdə dağıdılmış yaşayış məntəqələrinin bərpası üçün nümunə olaraq beynəlxalq səviyyədə öyrənilir. 2025-ci ildə “Böyük Qayıdış” proqramı çərçivəsində işğaldan azad edilmiş Qarabağ və Şərqi Zəngəzur bölgələrində genişmiqyaslı bərpa və quruculuq işləri həyata keçirilib. Bu il ərzində bir sıra mühüm addımlar atılıb. 2025-ci ildə minlərlə keçmiş məcburi köçkün doğma yurdlarına qayıdıb. Məsələn, Ağdərə rayonunun Həsənriz kəndinə 91 nəfərdən ibarət köç karvanı yola salınıb və sakinlər evlərinin açarlarını təhvil alıblar”.

“Bölgələrdə yeni yaşayış evləri, məktəblər, xəstəxanalar, elektrik stansiyaları və yollar inşa edilib. Qarabağ və Şərqi Zəngəzurda müasir infrastrukturun yaradılması prioritet olaraq qalır. 2025-ci ildə bərpa və quruculuq işləri üçün 4 milyard manat məbləğində vəsait ayrılıb. Bu, bölgələrin inkişafı üçün böyük əhəmiyyət kəsb edir. Hazırda azad edilmiş ərazilərdə 40 minə yaxın insan yaşayır və çalışır. Bu rəqəmin ilin sonuna qədər daha da artacağı gözlənilir. Ərazilər mina və partlamamış hərbi sursatlardan təmizlənir, yaşıllıqlar salınır və ekoloji tarazlıq təmin edilir.

Bu işlər Azərbaycanın işğaldan azad edilmiş torpaqlarında layiqli yaşayış şəraitinin yaradılmasına və bölgələrin iqtisadi potensialının artırılmasına yönəlib. Bu proqram, Azərbaycanın post-münaqişə dövründə yaratdığı yeni yanaşmanın uğurlu bir nümunəsidir” – deyə o, əlavə edib.